سهمیه مناطق در کنکور یکی از انواع سهمیه های کنکور است که تمامی داوطلبان کنکور سراسری مشمول این حق در قبولی کنکور خود میشوند. سهمیه مناطق در واقع به منظور رعایت عدالت بین مناطق مختلف کشور اجرا میشود که بر طبق کیفیت آموزشی شهرهای ایران طبقه بندی میشوند. فایده سهمیه مناطق در این است که داوطلبین کنکور سراسری نیاز به رقابت با کل داوطلبین کنکور ندارند و تنها با داوطلبین منطقه خودشان مقایسه میشوند. همین امر، عدالت آموزشی در قبولی دانشگاه را برای داوطلبین تمامی نقاط کشور اجرا میکند و بر همین اساس ظرفیت های پذیرش دانشگاه را تعیین میکند.
انواع سهمیه های مناطق در کنکور سراسری
سهمیه مناطق همانطور که در ابتدا توضیح دادیم، شامل حال تمامی داوطلبین کنکور میشود و به منظور اجرای عدالت و پر کردن شکاف تحصیلی و قبولی در دانشگاه بین بخش های مختلف کشور اجرا میشود و بر اساس کیفیت آموزش به سه منطقه تقسیم میشود.
سهمیه منطقه یک
منطقه یک از نظر امکانات آموزشی و کیفیت تحصیل در بالاترین سطح خود قرار دارد و ظرفیت کمتری نسبت به مناطق 2 و 3 را در پذیرش دانشگاه ها دارد. نکته ی مهم درباره این منطقه این است که اگر دانش آموزی سه سال آخر دبیرستان خود را دد مناطق مختلف گذرانده باشد، در نهایت سهیمه منطقه یک برای او اعمال میشود.
| استان | شهر | بخش |
| آذربایجان شرقی | تبریز | مرکزی |
| اصفهان | اصفهان | مرکزی |
| تهران | تهران | کن |
| تهران | تهران | مرکزی |
| تهران | شمیرانات | تجریش |
| تهران | شمیرانات | لواسانات |
| خراسان رضوی | مشهد | مرکزی |
| فارس | شیراز | مرکزی |
سهمیه منطقه دو
منطقه دو از لحاظ امکانات آموزشی در سطح متوسطی قرار دارد و بیشترین تعداد داوطلب را به خود اختصاص میدهد، بنابراین ظرفیت بیشتری را برای پذیرش در دانشگاه ها به خود اختصاص داده است. البته هرساله تعداد داوطلبین متغیر است و بین منطقه دو و سه نمیتوان گفت کدام یک بیشترین داوطلب را دارد ولی نکته مهم این است که مناطق 2 و 3 همواره نسبت به منطقه یک تعداد داوطلب بیشتر و ظرفیت بیشتری برای قبولی دارند.
| استان | شهر | بخش |
| آذربایجان شرقی | بناب | مرکزی |
| آذربایجان شرقی | جلفا | مرکزی |
| آذربایجان شرقی | مراغه | مرکزی |
| آذربایجان شرقی | مرند | مرکزی |
| آذربایجان شرقی | میانه | مرکزی |
| آذربایجان غربی | ارومیه | مرکزی |
| آذربایجان غربی | بوکان | مرکزی |
| آذربایجان غربی | خوی | مرکزی |
|
آذربایجان غربی
|
سلماس | مرکزی |
| آذربایجان غربی | نقده | مرکزی |
| آذربایجان غربی | مهاباد | مرکزی |
| آذربایجان غربی | میاندواب | مرکزی |
| اردبیل | اردبیل | مرکزی |
| اردبیل | خلخال | مرکزی |
| اصفهان | اصفهان | بنرود |
| اصفهان | آران و بیدگل | مرکزی |
| اصفهان | اردستان | زواره |
| اصفهان | اردستان | مرکزی |
| اصفهان | اصفهان | جرقویه سفلی |
| اصفهان | اصفهان | جرقویه علیا |
| اصفهان | اصفهان | کوهپایه |
| اصفهان | برخوار | مرکزی |
| اصفهان | خمینی شهر | مرکزی |
| اصفهان | خوانسار | مرکزی |
| تهران | ورامین | مرکزی |
| تهران | اسلامشهر | احمدآباد مستوفی |
| قم | قم | مرکزی |
| چهارمحال بختیاری | بروجن | مرکزی |
| چهارمحال بختیاری | شهرکرد | مرکزی |
| چهارمحال بختیاری | فارسان | مرکزی |
| چهارمحال بختیاری | شهرکرد | فرخشهر |
| خراسان جنوبی | بیرجند | مرکزی |
| خراسان رضوی | تربت حیدریه | مرکزی |
| خراسان رضوی | سبزوار | مرکزی |
| خراسان رضوی | قوچان | مرکزی |
| خراسان رضوی | کاشمر | مرکزی |
| خراسان رضوی | گناباد | مرکزی |
| خراسان رضوی | نیشابور | مرکزی |
| خراسان شمالی | بجنورد | مرکزی |
| خوزستان | اهواز | مرکزی |
| خوزستان | بهبهان | مرکزی |
| خوزستان | دزفول | مرکزی |
| خوزستان | اهواز | غیزانیه |
| خوزستان | اهواز | اسماعیلیه |
| زنجان | ابهر | مرکزی |
| زنجان | زنجان | مرکزی |
| سمنان | دامغان | مرکزی |
| سمنان | سمنان | مرکزی |
| سمنان | شاهرود | مرکزی |
| کرمان | سیرجان | مرکزی |
| کرمان | کرمان | مرکزی |
| کرمانشاه | کرمانشاه | مرکزی |
| گلستان | گرگان | مرکزی |
| گیلان | بندرانزلی | مرکزی |
| گیلان | رشت | مرکزی |
| گیلان | رودسر | مرکزی |
| گیلان | طوالش | مرکزی |
| گیلان | لاهیجان | مرکزی |
| گیلان | لنگرود | مرکزی |
| لرستان | بروجرد | مرکزی |
| لرستان | خرم آباد | مرکزی |
| مازندران | آمل | مرکزی |
| مازندران | بابل | بندپی شرقی |
| مازندران | بابل | مرکزی |
| مازندران | بابلسر | مرکزی |
| مازندران | بهشهر | مرکزی |
| مازندران | تنکابن | مرکزی |
| مازندران | جویبار | مرکزی |
| مازندران | چالوس | مرکزی |
| مازندران | رامسر | مرکزی |
| مازندران | ساری | مرکزی |
| مازندران | فریدونکنار | مرکزی |
| مازندران | قائمشهر | مرکزی |
| مرکزی | اراک | مرکزی |
| مرکزی | تفرش | مرکزی |
| مرکزی | خمین | مرکزی |
| مرکزی | دلیجان | مرکزی |
| مرکزی | زرندیه | مرکزی |
| مرکزی | ساوه | مرکزی |
| مرکزی | محلات | مرکزی |
| هرمزگان | بندرعباس | مرکزی |
| همدان | بهار | مرکزی |
| همدان | تویسرکان | مرکزی |
| همدان | ملایر | مرکزی |
| همدان | نهاوند | مرکزی |
| همدان | همدان | مرکزی |
| یزد | اردکان | مرکزی |
| یزد | تفت | مرکزی |
| یزد | اشکذر | مرکزی |
| یزد | میبد | مرکزی |
| یزد | یزد | مرکزی |
| البرز | کرج | مرکزی |
سهمیه منطقه سه
منطقه سه یا منطقه ی محروم مناطقی هستند که حداقل امکانات آموزشی را دارند و شکاف بزرگی میان سطح کیفی آموزش آن ها با دانش آموزان مناطق 1 و 2 وجود دارد. داوطلبین منطقه سه شانس بیشتری برای قبولی در کنکور سراسری دارند و به همین نسبت ظرفیت بیشتری نیز برای پذیرش آن ها در دانشگاه ها وجود دارد. توجه داشته باشید که اولویت پذیرش در دانشگاه ها و نحوه محاسبه بر اساس سهمیه مناطق با داوطلبین منطقه سه و سپس منطقه دو و بعد از منطقه یک است.
| استان |
| ایلام |
| بوشهر |
| چهارمحال و بختیاری |
| سیستان و بلوچستان |
| کردستان |
| کرمانشاه |
| کهکلویه و بویراحمد |
| لرستان |
| هرمزگان |
- نکته: به عنوان مثال ظرفیت های پذیرش برای داوطلبین کنکور سراسری به این صورت محاسبه میشوند؛ اگر ظرفیت پذیرش رشته مهندسی معماری در دانشگاه تهران 100 نفر باشد و تعداد داوطلبین منطقه یک 20 نفر و منطقه دو 35نفر و منطقه سه 50 نفر باشد، شانس قبولی ابتدا بین داوطلبین مناطق دو و سه تقسیم میشود و در نهایت تعداد ظرفیت باقی مانده به داوطلبین منطقه یک میرسد.
- نکته: با توجه به موارد گفته شده عوض کردن منطقه تحصیلی میتواند تاثیر بسیار زیادی در قبولی شما داشته باشد ولی باید در نظر داشته باشید که هر سه سال آخر دبیرستان خود را باید در منطقه ی مورد نظر سکونت داشته باشید. اگر یک یا دو سال را در مناطق مختلف سکونت داشته باشید، در نهایت منطقه ی مرفه تر در هنگام ثبت نام شما لحاظ میشود.
در قبولی کنکور ، رتبه کشوری بررسی میشود یا رتبه در منطقه؟
در هنگام بررسی کارنامه کنکور شما توسط مشاور انتخاب رشته کنکور 98، رتبه های شما در سهمیه ها و رتبه و تراز کشوری بررسی میشود ود در نهایت بر اساس رتبه در سهمیه، انتخاب رشته شما انجام میگیرد. بنابراین رتبه در منطقه در قبولی شما اهمیت دارد. به این صورت که طبق مطالب گفته شده، هر منطقه دارای ظرفیت مشخصی است و ممکن است دو رتبه ی یکسان در مناطق مختلف، در رشته های متفاوتی قبول شوند. به عنوان مثال، رتبه 1000 منطقه دو ممکن است رشته پزشکی قبول شود ولی رتبه 1000 منطقه سه شانس قبولی در رشته پزشکی را نداشته باشد که این برمیگردد به ظرفیت هایی که برای پذیرش هر منطقه در دانشگاه وجود دارد.
سایر سهمیه ها به شرح زیر است:
سهمیه رزمندگان
فرزندان رزمندگانی که به مدت حداقل 6 ماه در جبهه حضور داشته اند تحت شرایط و ضوابطی مشمول استفاده از این سهمیه میشوند. حدنصاب نمره قبولی برای داوطلبان مشمول سهمیه رزمندگان، 75% نمره آخرین نفر پذیرفته شده در رشته محل میباشد. علاوه بر رزمندگان، تمامی کارکنانی که به عنوان پرسنل و نیروی ثابت نیروهای مسلح و ارتش و سپاه و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران به مدت 12 ماه در جبهه های جنگ خدمت کرده اند نیز میتوانند از سهمیه رزمندگان استفاده کنند.
سهمیه خانواده شهدا
سهمیه خانواده شهدا شامل حال پدر، مادر، خواهر و برادر شهید میشود. در استفاده از سهمیه خانواده شهدا توضیحاتی درباره حدنصاب نمره و ظرفیت پذیرش دانشگاه ها داده نشده است ولی همانند سهمیه مناطق در مورد رشته محل هایی که داوطلب بومی آن منطقه است اعمال میشود.
سهمیه ایثارگران
سهمیه ایثارگران مربوط به همسر و فرزندان جانبازان بالای 25% و زیر 25% درصد و آزادگان با تفاوت در ظرفیت و سهمیه پذیرش، میشود. مشمولان استفاده از سهمیه جانبازی بالای 25%، سهمیه 25 درصدی دارند و مشمولان استفاده از سهمیه جانبازی زیر 25%، سهمیه 5 درصدی دارند. البته این سهمیه با رعایت کسب 70 درصد نمره آخرین نفر قبول شده در رشته محل است.
سهمیه بهیاران
سهمیه بهیاری مربوط میشود به انتخاب رشته پرستاری، به این صورت است که افرادی که به مدت سه سال با دیپلم بهیاری در مراکز دولتی یا غیر دولتی مشغول به خدمت بهیاری بوده اند، میتوانند برای قبولی در رشته پرستاری از سهمیه بهیاری که 5% از ظرفیت انتخاب رشته 98 را دارا است بهره مند شوند.
سهمیه کارمندان
سهمیه کارمندان فقط درباره رشته های نوبت دوم(شبانه) اعمال میشود با شرایطی به این صورت که؛
- بالای 35 سال سن داشته باشند.
- کارمند رسمی وزارت علوم و مراکز آموزشی و دانشگاه ها باشند.
- فقط در رشته های بومی استان خودشان حق تحصیل دارند.